استاندارد ISO 14001:2015 در سپتامبر ۲۰۱۵ منتشرشده است فرآیند بازنگری استاندارد ISO 14001:2004 از سال ۲۰۱۱ توسط کمیته تخصصی ایزو ، ISO/TC 207/SC 1 شروع شد و بالاخره در سپتامبر ۲۰۱۵ ویرایش جدید استاندارد ایزو ۱۴۰۰۱ منتشر گشت.

ساختار استاندارد ایزو ۱۴۰۰۱ در ویرایش جدید همانند ساختار استاندارد ISO 9001:2015 ،بر اساس ساختار جدید استانداردهای سیستم مدیریت ، از ساختار سطح بالا مطابق ضمیمه SL تشکیل‌شده است .

در این ساختار تمام استانداردهای سیستم مدیریتی از ده بند تشکیل‌شده و یکپارچه‌سازی و ادغام استانداردهای مدیریتی در سازمان به شیوه‌ای کارآمد صورت میگیرد.

سازمان‌هایی که سیستم مدیریت محیط‌زیست ISO 14001:2004 را استقرار داده‌اند تا سه سال از تاریخ سپتامبر ۲۰۱۵، ISO 14001:2015 فرصت دارند تا سیستم مدیریت محیط‌زیست خود را بر اساس استاندارد ISO 14001:2015 بروز آوری کنند.

 

برخی از مهمترین ارتقاهای صورت گرفته در این نسخه عبارتند از:

• تعهد بیشتر از سوی راهبر

• همترازی بیشتر با محیط زیست، با تمرکز بر نوآوری های فعالانه

• ارتباطات موثرتر، ناشی از راهبرد ارتباطات

• تفکر چرخه زندگی، در نظر گرفتن هر مرحله از یک محصول یا خدمت، از توسعه تا پایان زندگی

اکنون، با در دست داشتن رویکرد بیست ساله ایزو 14001، Anne-Marie Warris، رئیس ISO/TC 207/SC 1، مطمئن است که این نسخه جدید برای بیش از بیست سال دیگر نیز قابل استفاده خواهد بود.

این نسخه بازنگری شده، محصول همکاری 121 کارشناس عضو کمیته فنی ISO/TC 207/SC 1 در زمینه ارتقا محیط زیست از 88 کشور است که مسئولیت دبیرخانه آن بر عهده انگلستان (BSI) می باشد.

 


استاندارد ISO 14001:2015 ، راهنمایی جهت دستیابی سازمان‌ها به نتایج مورد انتظار محیط‌ زیست است

نتایج مورد انتظار شامل موارد زیر می باشد :
– بهبود عملکرد محیط‌زیست؛
– انجام تعهدات انطباق مرتبط با محیط‌زیست،
– دستیابی به اهداف محیط‌زیست.

مهم ترین تغییرات در ایزو 14001:2015 نسبت به ایزو 14001:2004 :

• افزایش میزان اهمیت مدیریت زیست محیطی در فرایندهای برنامه ریزی استراتژیک سازمان
• تمرکز بیشتر بر روی مدیریت و رهبری
• درنظر گرقتن راهکارهایی جهت حفظ محیط زیست از آسیب ها با استفاده از منابع پایدار
• سازمان ها برای حفظ محیط زیست و بهبود عملکرد زیست محیطی، نیازمند گام هایی خواهند شد. یک مدیریت محیط زیستی خوب ریسک جریمه نظارتی را کاهش داده و اغلب فرصت هایی را برای صرفه جویی در پول شناسایی می کند.
• توجه به چرخه عمر هنگام بررسی جنبه های محیط زیستی
• گسترش استراتژی ارتباطات (ارتباطات داخل و خارج سازمان افزایش داده بشود)

نسخه ویرایش شده ایزو 14001 یعنی استاندارد ایزو 14001:2015 ساختاری مشابه سایر استانداردهای مدیریت کیفیت مانند ایزو 9001، حتی با تعاریف و گام های یکسان، پیروی خواهد کرد. این امر باعث میشود تا سازمان هایی که از استانداردهای سیستم مدیریت کیفیت استفاده می کنند، سریع تر و آسان تر بتوانند استاندارد ایزو 14001:2015 را هم استقرار دهند.
ابن بازنگری توسط کمیته فنی ایزو به نام ISO/TC 207/SC 1هدایت شده است که شامل کارشناسان معرفی شده توسط هیئت استانداردهای ملی و سازمان های رابط می باشد.
سازمان ها تا 3 سال بعد از ویرایش استاندارد زمان دارند تا خود را با نسخه جدید تطابق دهند (در واقع این 3 سال مرحله تغییر از نسخه قبل ایزو 14001 به نسخه جدید یعنی ایزو 14001:2015 است.). پس از این دوره، شرکت های استقرار دهنده استاندارد ایزو 14001، مبتنی بر ویرایش جدید آن یعنی ایزو 14001:2015 ممیزی می شوند و گواهینامه ویرایش جدید این استاندارد را اخذ خواهند کرد.

 بندهای استاندارد ISO 14001:2015

۱ دامنه کاربرد
۲ مراجع الزامی
۳ تعاریف و اصطلاحات
۳.۱ اصطلاحات مرتبط با سازمان و رهبری
۳.۲ اصطلاحات مرتبط با طرح‌ریزی
۳.۳ اصطلاحات مرتبط با پشتیبانی و عملیات
۳.۴ اصطلاحات مرتبط با ارزیابی عملکرد و بهبود
۴. محیط سازمان
۴.۱ درک سازمان و محیط آن
۴.۲ درک نیازها و انتظارات طرف‌های ذینفع
۴.۳ تعیین دامنه کاربرد سیستم مدیریت محیط‌زیست
۴.۴ سیستم مدیریت محیط‌زیست
۵ رهبری
۵.۱ رهبری و تعهد
۵.۲ خط‌مشی محیط‌زیست
۵.۳ نقش‌ها، مسئولیت‌ها و اختیارات سازمانی
۶. طرح‌ریزی
۶.۱ اقدامات مرتبط با ریسک‌ها و فرصت‌ها
۶.۱.۱ کلیات
۶.۱.۲ جنبه‌های محیط‌زیست
۶.۱.۳ پذیرش تعهدات
۶.۱.۴ طرح‌ریزی اجرا
۶.۲ اهداف محیط‌زیست و طرح‌ریزی برای دستیابی به آن‌ها
۶.۲.۱ اهداف محیط‌زیست
۶.۲.۲ طرح‌ریزی اقدامات جهت دستیابی به اهداف محیط‌زیست
۷. پشتیبانی
۷.۱ منابع
۷.۲ صلاحیت
۷.۳ آگاهی
۷.۴ ارتباطات
۷.۴.۱ ارتباط داخلی
۷.۴.۲ ارتباط خارجی
۷.۴.۱ کلیات
۷.۴.۲ ارتباطات داخلی
۷.۴.۳ ارتباطات بیرونی
۷.۵ اطلاعات مستند
۷.۵.۱ کلیات
۷.۵.۲ ایجاد و به‌روزرسانی
۷.۵.۳ کنترل اطلاعات مستند
۸ عملیات
۸.۱ کنترل و طرح‌ریزی عملیات
۸.۲ واکنش و آمادگی در شرایط اضطراری
۹ ارزیابی عملکرد
۹.۱ پایش، اندازه‌گیری، تجزیه‌وتحلیل ارزیابی
۹.۱.۱ کلیات
۹.۱.۲ ارزیابی انطباق
۹.۲ ممیزی داخلی
۹.۲.۱ کلیات
۹.۲.۲ برنامه ممیزی داخلی
۹.۳ بازنگری مدیریت
۱۰ بهبود
۱۰.۱ عدم انطباق و اقدام اصلاحی
۱۰.۲ بهبود مداوم
پیوست A – ( آگاهی ) راهنمایی برای استفاده از این استاندارد بین‌المللی
پیوست B – (آگاهی )تطابق بین ISO 14001:2015 وISO 14001:2004

پیاده‌سازی ویرایش جدید استاندارد ISO ۱۴۰۰۱:۲۰۱۵ به سازمان‌ها در دستیابی به نتایج بهتر در عملکرد محیط‌زیست کمک می‌کند.